Agenda and minutes

A.      Mitchell, Dr Worthington

Dim

Cytunwyd:  Bod y Cofnodion yn gofnod cywir.

Derbyn unrhyw gyhoeddiadau y mae'r Cadeirydd yn dymuno eu gwneud

Dim cyhoeddiadau

Dim

Dywedodd y Cadeirydd fod Adroddiad Blynyddol y Pwyllgor Safonau yn adroddiad wedi'i ysgrifennu'n dda gan y Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio a'u bod yn fodlon â'r adroddiad. 

Y broses oedd y byddai'r adroddiad yn mynd i'r Cyngor ar y 26ain Tachwedd 2019 a gallai'r Aelodau roi eu sylwadau cyn hynny. Roedd yr adroddiad mewn fformat tebyg i'r hyn ydoedd yn y blynyddoedd blaenorol. Yr arfer blaenorol oedd i un o gynghorwyr y Pwyllgor gyflwyno a chynnig yr adroddiad yn y Cyngor, oni bai bod y Cadeirydd am fod yn bresennol yn bersonol. Cytunodd y Cynghorydd Hourahine i gyflwyno'r adroddiad i'r Cyngor ar 26ain Tachwedd 2019 os nad oedd y Cynghorydd Thomas yn gallu gwneud hynny. Fe gytunwyd y byddai un ai'r Cynghorydd Thomas neu'r Cynghorydd Hourahine yn cyflwyno'r adroddiad i'r Cyngor

Dywedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio fod tair cwyn wedi'u gwneud i'r Ombwdsmon y llynedd, ond nad oedd yr un ohonynt wedi'u derbyn i’w hymchwilio iddynt. Roedd dwy g?yn wedi'u datrys yn gyfeillgar o dan y protocol datrysiad lleol, yn hytrach na’u hesgoli i'r Ombwdsmon, felly roedd hyn yn gweithio'n dda.

Soniodd y Cadeirydd am ganllawiau cyfryngau cymdeithasol Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru i gynghorwyr a'r gwersi a ddysgwyd yn Lloegr.

Trafodwyd Pwyntiau 2.6 a 2.7 o Adroddiad Blynyddol yr Ombwdsmon a nododd y Pwyllgor fod nifer y cwynion am y Cod Ymddygiad wedi codi 4% yn y flwyddyn ddiwethaf.

Tynnwyd sylw at gwynion yn ymwneud â diffyg parch a chydnabuwyd bod cwynion wedi codi yn genedlaethol ond nid yn lleol.

Bu'r Pwyllgor yn trafod sut y mae codi proffil y Pwyllgor Safonau yn bwysig. Yn Lloegr roedd wedi mynd mewn cylch llawn gan nad oedd hunanreoleiddio Cynghorwyr yn gweithio, ar ôl diddymu'r fframwaith deddfwriaethol a mabwysiadu codau ymddygiad gwirfoddol lleol.  Felly, roedd yr adolygiad o'r Pwyllgor ar Fywyd Cyhoeddus bellach yn argymell ailgyflwyno rheolaethau yn Lloegr, yn debyg i'r rhai a barhaodd i weithredu yng Nghymru.  Roedd safonau ymddygiad moesegol yn Lloegr a hyder y cyhoedd wedi llithro yn sgil diddymu'r rheolaethau statudol.

Penderfynwyd:

Bod unrhyw sylwadau pellach ar yr Adroddiad Blynyddol drafft yn cael eu cyflwyno o fewn y 10 diwrnod nesaf, cyn i'r adroddiad terfynol gael ei gyhoeddi gydag agenda'r Cyngor. Yn amodol ar hyn, cytunodd y Pwyllgor i'r adroddiad drafft i'w gyflwyno i'r Cyngor

Dywedodd y Cadeirydd fod canlyniadau'r holiadur yn siomedig gan mai dim ond 13 o ymatebion a ddaeth i law a holodd a oedd hyn yn ymateb cynrychioliadol.

Nodwyd bod yr atebion i'r cwestiynau yn weddol gadarnhaol ac roedd sylwadau gan unigolion oedd wedi llenwi'r holiadur hefyd wedi eu cynnwys er gwybodaeth. 

PrifBwyntiau

•Derbyniwyd 8 ymateb gan Aelodau

•Yr ymateb gorau a gafwyd oedd C1 lle atebodd 100% o'r ymatebwyr mewn modd cadarnhaol (cytuno'n gryf neu gytuno) fod gwaith y Pwyllgor Safonau yn cael effaith gadarnhaol.

•Dangosodd ymatebion C2 fod 92% o'r atebwyr wedi ymateb mewn modd cadarnhaol ac yn credu bod y Cyngor yn gweithredu mewn modd moesegol

•Roedd C3 yn dangos cyfuniad cyfartal o ymatebion cytuno a chytuno'n gryf ar os oedd gan y Cyngor bolisïau a chanllawiau clir.

•Roedd 100% o'r ymatebwyr yn cytuno ei bod yn hawdd iddynt ddatgan buddiant.

•Roedd 53% o'r ymatebwyr o'r farn nad oedd angen hyfforddiant pellach arnynt.

Nodwyd bod Cynghorau Cymunedol yn gofyn am hyfforddiant pellach ond nad oedd Aelodau Etholedig yn dangos yr un diddordeb.

Cyfeiriodd y Cadeirydd at sylwadau'r ymatebwyr ar y diwedd, yn enwedig y sylw fod proffil y Pwyllgor Safonau yn isel ac efallai y byddai angen ei gyfeirio at yr adroddiad blynyddol o ran adrodd yn ôl. Awgrymwyd hefyd y dylid diweddaru'r wybodaeth ar y tudalennau gwe i godi proffil y Pwyllgor a'r Aelodau.

Dywedodd un aelod ei fod yn credu ei bod yn gadarnhaol sut yr oedd ymatebwr yn credu bod y Pwyllgor Safonau yn isel ei broffil ac nad oedd yn brysur iawn, oherwydd pe bai'n brysur, yna byddai hynny'n peri pryder.

Dywedoddaelod arall eu bod yn ei chael yn anodd siarad â swyddogion penodol a'u bod yn deall nad oedd yn bosibl gwneud hyn bob tro ond eu bod yn ei gael yn amhrisiadwy, ond bod yn rhaid gwneud popeth drwy e-bost.            

CadarnhaoddPennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio nad oedd unrhyw gyfyngiadau ar Aelodau yn siarad â swyddogion, ar yr amod bod hyn yn cael ei gytuno gydag uwch reolwyr. Y broblem oedd lle'r oedd Aelodau yn y gorffennol yn gweld swyddogion wyneb yn wyneb a rhai swyddogion iau yn teimlo o dan bwysau i gyflawni gweithredoedd.

DywedoddPennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio hefyd nad oedd unrhyw beth i atal Aelodau rhag siarad â swyddogion wyneb yn wyneb wedi'u trefnu ymlaen llaw drwy apwyntiad ond bod angen i staff gael eu sianelu drwy eu huwch-reolwyr er mwyn cael cyngor.

Awgrymodd y Cadeirydd a fyddai arolwg ar-lein yn creu gwell canlyniadau na holiadur â llaw. Dywedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio y gellid ystyried hyn, ond roedd yr ymatebion yn gyfyngedig hyd yn oed gydag arolygon electronig.

Cafoddpob un o'r 50 o Aelodau eu canfasio yn ogystal â 10 uwch reolwr, y gofynnwyd iddynt hefyd raeadru'r arolwg ymhlith eu rheolwyr  ...  view the full Cofnodion text for item 7.

Bydd y swyddog monitro yn adrodd ar unrhyw gwynion a gafwyd ers y cyfarfod diwethaf

Cadarnhaodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio nad oedd unrhyw gwynion i'w nodi.

Roedd un g?yn wedi’i ddatrys yn lleol ganddo yngl?n ag Aelod a gweithredwyd y g?yn gan y rheolwr gwasanaeth o dan Gam 2 a threfnwyd cyfarfod rhwng y rheolwr a'r Aelod Etholedig. Roedd y g?yn yn ystyried bod diffyg parch tuag at staff cymorth TG yn ceisio datrys problemau gyda chyfrifiadur y Cynghorydd. Roedd y Cynghorydd wedi ymddiheuro am unrhyw drosedd ond roedd yn teimlo’n rhwystredig oherwydd yr oedi wrth ddatrys problemau gyda'r gliniadur am fod hyn yn effeithio ar ei gwaith. Cytunodd y rheolwr ar broses ar gyfer uwchgyfeirio unrhyw gwynion o'r math hwn. Fe'i datryswyd yn gyfeillgar ac nid oedd angen mynd ymhellach; dangosodd hyn fod y protocol datrys yn gweithio ar lefel leol.

16 Ionawr 2020

16 Ionawr 2020