1. A-Y o’n Gwasanaethau
  2. A
  3. B
  4. C
  5. Ch
  6. D
  7. Dd
  8. E
  9. F
  10. Ff
  11. G
  12. Ng
  13. H
  14. I
  15. L
  16. Ll
  17. M
  18. N
  19. O
  20. P
  21. Ph
  22. R
  23. Rh
  24. S
  25. T
  26. Th
  27. U
  28. W
  29. Y

Agenda and minutes

Cyswllt: Samantha Schanzer  Governance Support Officer

Eitemau
Rhif eitem

1.

Ymddiheuriadau dros Absenoldeb

Cofnodion:

Dim.

2.

Agenda - Cym

3.

Datganiadau o ddiddordeb

Cofnodion:

Dim.

4.

Cofnodion y Cyfarfod Diwethaf pdf icon PDF 166 KB

Cofnodion:

Gofynnodd y Cynghorydd Hourahine am nodi bod ei fethiant i fynychu'r cyfarfod ar 11 Tachwedd 2021 oherwydd iddo gael ei gadw ar fusnes arall y cyngor, gan fod y Pwyllgor Llywodraethiant ac Archwilio wedi'i drefnu ar gyfer cyfarfod ychwanegol i drafod cyllidebau ac nid oedd ei gadeirydd yn gallu bod yn bresennol, gan adael y Cynghorydd i eistedd fel Cadeirydd yn ei absenoldeb.

Gofynnodd y Cadeirydd i Bennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio a gyflwynwyd Adroddiad Blynyddol y Pwyllgor Safonau yng Nghyngor mis Tachwedd.  Cadarnhaodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio fod yr adroddiad wedi'i gyflwyno gan y Cynghorydd Hourahine heb sylw. 

 

Derbyniwyd bod cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 11 Tachwedd 2021 yn gofnod gwir a chywir.

5.

Materion yn codi

Cofnodion:

Dim.

6.

Cyhoeddiadau'r Cadeirydd

To receive any announcements the Chair wishes to make.

Cofnodion:

Dim.

7.

Cwynion

The Monitoring Officer will report on any complaints received since the last meeting.

Cofnodion:

Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor fod un g?yn arall wedi'i gwneud ers y diweddariad diwethaf i'r Ombwdsmon ynghylch cynghorydd cymuned nad oedd wedi datgan buddiant personol. Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor fod y pedair cwyn flaenorol yn dal i fod gyda'r Ombwdsmon, sy'n golygu bod cyfanswm o bum cwyn yn aros am benderfyniad ynghylch a oedd angen ymchwiliad.

8.

2022 Adolygiad Hyfforddi a Datblygu Etholiad

Cofnodion:

Dywedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor ei fod wedi gobeithio y byddai canllawiau manylach ar gael ar gyfer y rhaglen hyfforddi a oedd yn cael ei datblygu yn barod ar gyfer cynnal yr etholiadau ym mis Mai 2022, ond nid oedd hyn yn wir ar hyn o bryd a'i fod yn dal i aros am arweiniad ynghylch modiwlau.  Tynnodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio sylw at gyfraniad gweithredol y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd at ddatblygu'r rhaglenni hyfforddiant hyn. 

 

Atgoffodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio’r pwyllgor, er bod adolygiad Richard Penn wedi'i gwblhau, ei fod yn dal i fod gyda'r gweinidog a'u bod yn aros am nifer o argymhellion a gwelliannau cyn etholiadau Mai 2022, cyn iddynt allu diweddaru unrhyw hyfforddiant neu adrodd i'r pwyllgor ar ei gynnydd. 

 

Dywedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor y byddai dyletswydd newydd ar arweinwyr grwpiau'r pleidiau i reoli a chynnal safonau moesegol o fewn eu grwpiau eu hunain.  Ychwanegodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio fod canllawiau drafft yn cael eu paratoi gan CLlLC ar y cyd â Llywodraeth Cymru yr oeddent wedi gobeithio y byddent ar gael erbyn hyn. Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor y byddai'r canllawiau hyn yn cynnwys sut y byddai'r ddyletswydd hon yn cael ei chyflawni gan arweinwyr a rôl y Pwyllgorau Safonau yn goruchwylio a monitro'r safonau hyn. 

 

Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor, gan nad yw'r cyfarfod nesaf wedi'i drefnu tan fis Ebrill, y gallai fod yn werth trefnu cyfarfod ychwanegol i fynd i'r afael â hyn os derbynnir canllawiau o flaen llaw. 

 

Mynegodd Mrs Nurton ei dealltwriaeth o'r sefyllfa a chydymdeimlad â safbwynt Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio.  Mynegodd Mrs Nurton ddiddordeb yn rôl y Pwyllgor Safonau o ran dyletswydd arweinydd y blaid i gynnal safonau moesegol o fewn eu pleidiau eu hunain.  Tynnodd Mrs Nurton sylw at bwysigrwydd hyfforddiant Cod Ymddygiad a gofynnodd a fyddai Cyngor Dinas Casnewydd yn ychwanegu ymrwymiad i'r Datganiad Derbyn Swydd o ran cwblhau hyfforddiant.

·Tynnodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio sylw at y ffaith mai dyma un o'r argymhellion a gyflwynwyd yn adroddiad Richard Penn ond er mwyn iddo gael ei weithredu, byddai'n rhaid newid y rheoliadau a'r Cod Ymddygiad.  Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor fod y Datganiad ar hyn o bryd yn cynnwys y ddyletswydd i gadw at y Cod Ymddygiad ond nid ar gyfer ymgymryd â hyfforddiant gorfodol. 

·Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor mai polisi Cyngor Dinas Casnewydd yw bod yn rhaid i aelodau ymgymryd â hyfforddiant gorfodol i rai pwyllgorau megis hyfforddiant Cynllunio, Trwyddedu a Safonau Moesegol ond mai polisi yn unig oedd hwn ac nad yw wedi'i ymgorffori yn y Datganiad.  Sicrhaodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio'r pwyllgor y byddai disgwyliad llwyr i aelodau ei lofnodi a chadw ato ar ôl iddo gael ei weithredu yn y Datganiad. 

Pwysleisiodd Mrs Nurton bwysigrwydd hyfforddiant Cod Ymddygiad.  Holodd Mrs Nurton sut y cafodd Cynghorau Cymuned yng Nghasnewydd hyfforddiant o'r fath. 

·Dwedodd  ...  view the full Cofnodion text for item 8.

9.

Arolwg Ymadael Safonau Moesegol ar Gyfer Cynghorwyr

Cofnodion:

Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor y byddai arolygon ymadael yn cael eu cynnal ar gyfer aelodau sy'n ymadael ond eu bod wedi'u hanelu'n fwy at amrywiaeth ac annog cyfranogiad.  Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor fod strategaeth yn cael ei datblygu drwy'r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd i annog cyfranogiad y cyhoedd ac i annog amrywiaeth mewn aelodau sefydlog ac i greu mynediad rhwydd wrth wneud hynny.  Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor fod gwybodaeth eisoes ar ddod yn gynghorydd a beth mae'r rôl yn ei olygu ar wefan y cyngor. 

Awgrymodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio y dylai'r Pwyllgor Safonau gynnal arolwg mwy penodol ynghylch safonau moesegol a'r Cod Ymddygiad.   Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor fod rhywbeth tebyg wedi'i wneud o'r blaen ond bod yr ymateb i'r arolwg hwnnw'n siomedig; er mai dim ond ychydig o ymatebion a gafwyd, roedd yr ymatebion yn gadarnhaol ac yn cefnogi’r system.  Awgrymodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio y gellid gwella ar y fformat hwn a'i ailddefnyddio at y diben hwn. 

Mynegodd Mrs Nurton y gallai hyn fod yn fwy o gylch gwaith y Gwasanaethau Democrataidd i ofyn am ymatebion ynghylch materion hygyrchedd ac ymddygiad yn hytrach na'r teimlad cyffredinol o hyfforddiant. 

Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor y byddai hyn yn cael ei wneud drwy'r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd lle byddai cwestiynau mwy cyffredinol yn cael eu gofyn.  Roedd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio yn gobeithio y gallai'r ddeddfwriaeth ar gyfer cyfarfodydd hybrid annog ystod fwy amrywiol o bobl i sefyll fel aelodau oherwydd bod rhwystrau'n cael eu dileu drwy ddefnyddio cyfarfodydd o bell.  Sicrhaodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio'r pwyllgor y byddai'r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd a'r Strategaeth Cyfranogiad yr oedd y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd yn eu datblygu yn mynd i'r afael â hyn, ond dywedodd wrth y pwyllgor fod rhywfaint o orgyffwrdd yn y Pwyllgor Safonau h.y. ymddygiad a safonau moesegol.  Nododd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio pe bai unrhyw beth penodol yr oedd y pwyllgor am ei wneud i ymchwilio ymhellach i hyn, y byddai Swyddogion yn hapus i'w ddatblygu a dod ag ef yn ôl i'r pwyllgor.  Nododd y cadeirydd ei bod yn bwysig bod pobl yn ymwybodol o'r Pwyllgor Safonau a'i ddiben.  Teimlai'r cadeirydd y byddai arolwg wedi'i deilwra'n fwy ar gyfer aelodau yn gadarnhaol.

 Teimlai'r Cynghorydd Wilcox y byddai arolwg wedi'i deilwra i Gynghorwyr Casnewydd yn fuddiol ac yn teimlo y byddai'n syniad gwych gwneud rhywbeth fel hyn. 

Ategodd Dr Worthington y pwyntiau blaenorol a thynnodd sylw at y ffaith ei fod yn rhan o swyddogaeth y pwyllgor i sicrhau bod hyfforddiant moesegol yn cael ei ddilyn.  Mynegodd Dr Worthington ei bod yn dda ei fod yn rhan annatod o strategaeth y Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd ond y dylai'r Pwyllgor Safonau ei nodi hefyd.  Mynegodd Dr Worthington fod e-Ddysgu yn fuddiol a'i fod yn cynnig cyfle i'r aelodau ddysgu ar eu cyflymder eu hunain ond roeddent yn teimlo bod angen sicrwydd ar y pwyllgor  ...  view the full Cofnodion text for item 9.

10.

Dyddiad y Cyfarfod Nesaf

5:30pm ar y 14ed o Ebrill 2022.

Cofnodion:

Awgrymodd y cadeirydd y dylid trefnu cyfarfod ychwanegol lle gellid cyflwyno gwybodaeth fwy diweddar am ganllawiau.  Awgrymodd y cadeirydd 10 Mawrth 2022 fel dyddiad am 5:30pm ar yr amod bod gan Bennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wybodaeth o'r fath i'w chyflwyno.

 

Dwedodd Pennaeth y Gyfraith a Rheoleiddio wrth y pwyllgor ei bod yn debygol iawn y byddai canllawiau ar gael erbyn hynny. 

 

Felly pennwyd dyddiad y cyfarfod nesaf nesaf i’w gynnal am 5:30pm ar 10 Mawrth, 2022. 

 

Daeth y cyfarfod i ben am 18:18pm.

11.

Digwyddiad Byw

Cofnodion: