Agenda and minutes

Y Cynghorydd P Bright ac L James

Dim.

Gofynnodd yr aelod o'r Pwyllgor a oedd wedi gwneud yr atgyfeiriad blaenorol ynghylch Ceisiadau Codi’r Gwastad am gofnodi ei siom oherwydd diffyg presenoldeb Pennaeth Adfywio a Gwasanaethau Democrataidd a'r Rheolwr Cofrestr Etholiadol i ateb cwestiynau ynghylch yr atgyfeiriad.

Nododd y Pwyllgor fod y bleidlais yn anghywir ar eitem yr agenda ddiwethaf.

Gofynnodd y Pwyllgor am ddiweddariad mewn perthynas â chysylltu â'r brifysgol i holi pam y bu gostyngiad yn nifer y myfyrwyr.

       Dywedodd y Cynghorydd Craffu wrth y Pwyllgor fod y brifysgol eisoes wedi cynhyrchu adroddiadau misol ar niferoedd myfyrwyr y gellid eu defnyddio gan y Pwyllgor fel pwynt gwybodaeth cyntaf.

Gofynnodd y Pwyllgor a oedd yr aelodau eraill yn fodlon ar waith y swyddog o ran cael ymateb.

       Mae'r Pwyllgor yn teimlo eu bod yn hapus gyda gweithredoedd y swyddogion.

       Bydd y Pwyllgor yn gofyn i'r cyfarwyddwr strategol gyflymu ymateb.

Nododd y Pwyllgor argymhelliad i wneud cyrsiau hyfforddiant yn symlach.

Mae’r ddogfen hon ar gael yn Saesneg / This document is available in English.

       Nododd y Pwyllgor fod hyn wedi cael ymateb digonol, oherwydd nad Cyngor Dinas Casnewydd sy’n darparu'r cyrsiau, ni all reoli'r dyluniad.

Nododd yr Ymgynghorydd Craffu fod argymhellion yn cael eu gwneud yn ddidwyll ond nid oes rhaid eu gweithredu gan mai argymhellion yn unig ydynt. 

       Gofynnodd y Pwyllgor i hyn gael ei drosglwyddo i'r Prif Weithredwr am ymateb ynghylch argymhellion a phwy sy'n gyfrifol am eu monitro, eu gweithredu neu fel arall.

       Hysbysodd yr Ymgynghorydd Craffu i'r Pwyllgor y gellid ymchwilio i system fonitro canlyniadau fwy cadarn.

Derbyniwyd bod cofnodion y cyfarfod blaenorol a gynhaliwyd ar 2 Mehefin 2023 yn gofnod gwir a chywir.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Pennaeth Pobl, Polisi a Thrawsnewid, y Rheolwr Polisi a Phartneriaeth a Swyddog y Gymraeg.

Cwestiynau:

Byddai'r Pwyllgor wedi hoffi pe bai’r adroddiad wedi’i gyflwyno’n gynharach yn y calendr craffu oherwydd ei amserlenni.

       Nododd y Pennaeth Pobl, Polisi a Thrawsnewid mai hwn oedd yr adroddiad cyntaf a gyhoeddwyd ac y byddai'n anodd ei gyhoeddi yn gynharach yn y flwyddyn ddinesig. 

Teimlai'r Pwyllgor nad oedd yr adroddiad yn cyflwyno cyflawniadau'r 12 mis blaenorol mor effeithlon ag y gellid bod wedi'i wneud, a nododd y targed o gael miliwn o siaradwyr Cymraeg yng Nghymru erbyn 2050.  Teimlai'r Pwyllgor y gellid cynnwys mwy o wybodaeth yn adran "wrth symud ymlaen" yr adroddiad, a mwy o wybodaeth am hyrwyddo'r Gymraeg. 

Gofynnodd y Pwyllgor sut y cymharodd Casnewydd â chynghorau eraill yng Ngwent a ledled Cymru.

       Nododd y Pennaeth Pobl, Polisi a Thrawsnewid y siom a fynegwyd a phwysleisiodd fod cynllun yr adroddiad wedi’i seilio ar adborth blaenorol ynghylch dod â'r adroddiad yn fyw o ran y ffordd y maent yn gweithio yn erbyn eu cynllun,

       Dywedodd y Pennaeth Pobl, Polisi a Thrawsnewid wrth y Pwyllgor nad oedd gwybodaeth gan Awdurdodau Lleol eraill ar gael i'w chymharu eto ond cytunodd y byddai cymharu yn erbyn Gwent yn fuddiol. 

       Pwysleisiodd y Rheolwr Polisi a Phartneriaeth fod gan yr adroddiad naws mwy bywiog oherwydd adborth o'r llynedd.

       Nododd y Rheolwr Polisi a Phartneriaeth am 6 mis nad oedd Swyddog Polisi'r Gymraeg ond erbyn hyn roedd un yn ei le a oedd yn ymroddedig i fynd ar drywydd cyfleoedd a gwneud defnydd o gyllid. 

       Nododd y Pennaeth Pobl, Polisi a Thrawsnewid y byddant yn dilyn pob cyfle am gyllid beth bynnag yw tymor y cyllid gan fod y cyfan yn fuddiol i Gasnewydd a'i thrigolion.

Holodd y Pwyllgor a oedd Swyddog y Gymraeg yn teimlo y gallai newid ystyrlon ddigwydd o ganlyniad i'w waith.

       Teimlai Swyddog y Gymraeg y byddai datblygu partneriaethau a manteisio ar bob cyfle yn arwain at newid ystyrlon. 

Gofynnodd y Pwyllgor am gynnwys mwy o ddata i ddangos llwyddiannau neu heriau'r strategaeth.  Derbyniodd y Pwyllgor na ddylai'r adroddiad fod yn ddata yn unig.  Gofynnodd y Pwyllgor hefyd am ddadansoddiad o'r mathau o blant mewn ysgolion cyfrwng Cymraeg i dynnu sylw at b’un a oedd unrhyw grwpiau'n colli'r cyfle.

       Cytunodd y Rheolwr Polisi a Phartneriaeth y gallent siarad â gwasanaethau Addysg i gynnwys y data, ond fel arfer cyflwynwyd data CSGA ar wahân mewn Cynlluniau Gwasanaeth ac adroddiadau Canol a Diwedd y Flwyddyn.

       Hoffai'r Pwyllgor gael y ffigurau er mwyn gweld a yw'r canfyddiad yn anghywir.

       Heriodd Rheolwr Polisi a Phartneriaeth y canfyddiad mai plant dosbarth canol yn unig oedd yn dysgu Cymraeg a thynnodd sylw at bwysigrwydd herio a newid y canfyddiad hwn er budd trigolion Casnewydd.

Llongyfarchodd y Pwyllgor y Swyddogion ar dderbyn 5 cwyn yn unig yn ystod y flwyddyn yn ymwneud â'r Gymraeg. Mynegodd y Pwyllgor eu bod yn  ...  view the full Cofnodion text for item 4.

a)      Camau Gweithredu'n Codi (Atodiad 1)

b)      Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol (Atodiad 2)

Amlygodd yr Ymgynghorydd Craffu fod y cyfarfod a drefnwyd ar 29 Medi 2023 wedi'i symud i 9 Hydref 2023.

Nodwyd dyddiad y cyfarfod nesaf sef 28 Gorffennaf 2023 am 10am.

.

To watch the Live Event, please click here.

Gellir gweld recordiad y cyfarfod yma. .