Agenda item

Yn unol â'r Strategaeth Rheoli Trysorlys y cytunwyd arni, parhaodd y cyngor i fod yn fuddsoddwr arian parod byrdymor ac yn fenthyciwr i reoli llif arian parod o ddydd i ddydd. Roedd y rhagolygon cyfredol yn dangos y gallai fod angen benthyca dros dro yn y dyfodol i ariannu gweithgareddau llif arian arferol o ddydd i ddydd a byddai benthyca tymor hwy yn cynyddu i ariannu ymrwymiadau yn y rhaglen gyfalaf bresennol, yn ogystal ag effaith llai o gapasiti ar gyfer 'benthyg mewnol'.

Buddsoddodd yr Awdurdod hefyd mewn tri bond wedi’u hyswirio o fewn 2022-23, cyfanswm o £10m, yn unol â Strategaeth Rheoli Trysorlys y Cyngor, a ddywedodd y byddai'r Cyngor yn ystyried buddsoddiadau hirdymor o hyd at £10m.

Yn ystod y flwyddyn, roedd cyfanswm benthyg y Cyngor wedi gostwng o £142.1m i £138.6m a gostyngodd cyfanswm y buddsoddiadau o £58.3m i £47.2m, sy'n golygu bod benthyg net y Cyngor yn gyffredinol wedi cynyddu gan £7.6m i £91.4m ar 31 Mawrth 2023.

Cadarnhaodd yr adroddiad y cydymffurfiwyd â'r holl ddangosyddion darbodus yn ystod 2022/23. 

Sylwadau'r Aelodau Pwyllgor:

§  Gofynnodd y Cynghorydd Cocks sut roedd llithriad yn cael ei reoli mewn perthynas â'r Rhaglen Ysgolion Cyfalaf, gan fod hyn wedi'i ohirio oherwydd Covid.  Soniodd y Pennaeth Cyllid Cynorthwyol fod y Rhaglen Gyfalaf yn gyffredinol wedi'i gosod a'i chytuno gan y Cabinet a'i bod wedi'i phroffilio mor realistig ag y gallai fod.  Roedd y tîm Cyllid yn edrych ar y trefniadau llywodraethu i reoli'r risg o lithro mewn ffordd well. Roedd Covid yn ffactor yn ogystal â chwyddiant ond roedd yna waith cydbwyso fodd bynnag roedd yn cael ei reoli a'r gobaith oedd na fyddai cymaint o sôn am lithriadau yn y dyfodol.

Aeth y Cynghorydd Cocks ymlaen i ofyn a fyddai Llywodraeth Cymru yn darparu cyllid i helpu'r Cyngor.  Dywedodd y Pennaeth Cyllid Cynorthwyol fod Llywodraeth Cymru bob amser yn agored i drafodaethau a chyfleoedd i ddarparu mwy o gyllid. 

§  Atgoffodd y Cadeirydd y Cynghorydd Cocks mai rôl y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio oedd sicrhau bod rheolwyr trysorlys a dangosyddion darbodus o dan reolaeth. Fel pwyllgor roedd angen cael sicrwydd bod modd ariannu'r rhaglen i gyflawni'r ymrwymiadau priodol a bod swyddogion yn monitro unrhyw newidiadau.

§  Dywedodd Dr Barry ei fod yn bapur rhagorol ac roedd yn rhoi sicrwydd i Aelodau'r Pwyllgor a diolchodd i'r Pennaeth Cyllid Cynorthwyol. Cyfeiriodd Dr Barry at y £10.6M o eiddo sy'n eiddo i'r Cyngor a gofynnodd oedd y capasiti yn cael ei adolygu wrth symud ymlaen ac a oedd yna unrhyw gyfle i gynhyrchu refeniw.  Dywedodd y Cyfarwyddwr Strategol Trawsnewid a Chorfforaethol fod yr asedau ar draws Casnewydd yn natur weithredol a bod y mwyafrif helaeth o'r asedau yn ysgolion, diwydiannol masnachol a thir.  Roedd prosiect ar waith i ddatblygu strategaeth asedau newydd a gwneud y mwyaf o'r incwm sy'n gysylltiedig â'r asedau, drwy ail-bwrpasu, gwaredu a throsglwyddo asedau.  Ychwanegodd y Pennaeth Cyllid Cynorthwyol hefyd fod y £10.6M yn eiddo buddsoddi yn bennaf, a fyddai'n cynhyrchu elw ohono.

§  Cyfeiriodd D Reed at dudalen 50, pwynt 13 a gofynnodd a oedd gwall yn y ffigurau Buddsoddi a Buddiant a Gronnwyd.  Byddai'r Pennaeth Cyllid Cynorthwyol yn gwirio'r ffigurau ar gyfer cywirdeb ac yn eu diwygio yn unol â hynny cyn adrodd yn ôl i'r Cabinet ym mis Mehefin.

§  Ategodd y Cadeirydd sylwadau Dr Barry fod hwn yn adroddiad rhagorol gyda sesiwn hyfforddi dda cyn y pwyllgor a diolchodd i bawb a gyfrannodd at yr adroddiad.

Penderfynwyd:

Bod y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio yn nodi’r adroddiad ar weithgareddau rheoli'r trysorlys ar gyfer cyfnod 2022-23 a darparodd sylwadau i'r Cabinet/Cyngor.