Agenda item

Gwahoddodd yr Aelod Llywyddol y Cynghorydd Drewett, Aelod Cabinet dros Gymunedau a Lleihau Tlodi i gyflwyno Asesiad Anghenion Strategol Diogelwch Cymunedol Casnewydd Ddiogelach a chynllun ar gyfer 2024 i 2029. 

Roedd gan Gyngor Dinas Casnewydd gyfrifoldeb o dan Ddeddf Trosedd ac Anhrefn (1998) i lunio a gweithredu cynllun i leihau trosedd ac anhrefn yn yr ardal drwy’r Bartneriaeth Diogelwch Cymunedol leol, Casnewydd Ddiogelach.

Roedd y bartneriaeth bwysig hon yn cynnwys Heddlu Gwent a phartneriaid perthnasol eraill a chefnogodd ddull amlasiantaethol o ymdrin â phroblemau cymhleth.

Roedd rhan o'r cyfrifoldeb partneriaeth yn cynnwys cynnal Asesiad Anghenion Strategol ar gyfer Diogelwch Cymunedol.  Prif nod yr asesiad hwn oedd nodi'r achosion, patrymau a materion diogelwch cymunedol sylweddol, megis Ymddygiad Gwrthgymdeithasol, Trais Difrifol, Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol.

Roedd yr Asesiad Anghenion Strategol a gyflwynwyd gyda'r adroddiad yn werthusiad o'r darlun cyfredol o ddiogelwch cymunedol yng Nghasnewydd, yn seiliedig ar ddata meintiol gan amrywiol asiantaethau a mewnwelediadau ansoddol gan ddinasyddion a phartneriaid.

Cafodd hyn ei ystyried yn flaenorol gan y Pwyllgor Craffu Perfformiad; Partneriaethau, ac roedd eu sylwadau wedi’u cynnwys yn yr adroddiad.

Argymhellwyd hyn yn llwyddiannus gan y Cabinet i'r Cyngor i'w fabwysiadu'n ffurfiol. 

Cafodd y dogfennau hyn eu hystyried gan y bartneriaeth a’u hargymell hefyd gan y Cabinet i'w mabwysiadu gan y Cyngor Llawn.

Eiliwyd yr adroddiad gan y Cynghorydd Davies.

Sylwadau gan y Cynghorwyr:

§  Soniodd y Cynghorydd D Davies fod yr asesiad manwl a'r data yn dangos lefelau uchel o droseddu ond ei bod yn galonogol bod pobl yn teimlo'n ddiogel yn y ddinas.  Credai'r Cynghorydd D Davies ei bod yn bwysig nodi bod hyn o ganlyniad i ddull amlasiantaethol. Byddai hyn yn helpu i ddarparu dull wedi'i dargedu sy'n seiliedig ar dystiolaeth. 

§  Cyfeiriodd y Cynghorydd Evans at ymddygiad gwrthgymdeithasol a chanlyniadau'r arolwg bysiau a wi-fi yn yr ystyr bod pobl yn teimlo y gallent fod yn ddioddefwr trosedd yng Nghasnewydd, a oedd yn peri pryder. Roedd trigolion wedi blino ar esgusodion ac yn dymuno camau gweithredu pendant ac felly'n gobeithio y byddai'r dull hwn yn rhoi’r ddinas yn ôl ar y trywydd iawn.

§  Cyfeiriodd y Cynghorydd Adan at y Gorchymyn Diogelu Mannau Cyhoeddus oedd ar fin cael ei adolygu, a byddai hyn yn cael ei gyflwyno ar gyfer ymgynghoriad cyhoeddus ac ychwanegodd fod y Cynghorydd Drewett yn gweithio o fewn y gymuned ac y dylid rhoi amser iddo wneud argraff ar drigolion Casnewydd.

§  Cefnogodd y Cynghorydd Al-Nuaimi yr adroddiad yn llawn ond nododd fod diogelwch menywod a merched o'r pwys mwyaf ac y dylai goleuadau stryd yn y ddinas aros ymlaen er eu diogelwch nhw.

§  Cyfeiriodd y Cynghorydd Fouweather at asiantaethau cyffuriau a oedd yn darparu methadon yng Nghasnewydd gan ei fod yn teimlo y gallai hyn fod yn ffactor o ran ymddygiad gwrthgymdeithasol.  Dywedodd y Cynghorydd Fouweather nad oedd pobl yn teimlo'n ddiogel ar ôl 4pm a bod angen ystyried troseddwyr a throsedd yng Nghasnewydd. Roedd canol y ddinas yn lle gwych ond roedd angen iddo fod yn well.  Fodd bynnag, roedd y Cynghorydd Fouweather wedi dechrau gweld gwelliant gyda'r Arweinydd newydd ar waith, fel glanhau a thrwsio’r cerrig palmant.

§  Diolchodd yr Arweinydd i'r Cynghorydd Fouweather ac ychwanegodd fod y camau gweithredu hyn o ganlyniad i ymdrechion portffolio Aelod Cabinet y Cynghorwyr Forsey ac R Howells. Ymdriniodd yr Arweinydd hefyd â phryder y Cynghorydd Al-Nuaimi yngl?n â goleuadau stryd.  Roedd cyllideb y Cyngor wedi'i chwtogi ac er y byddai'n hoffi troi goleuadau stryd ymlaen eto, ni allai'r Cyngor fforddio hynny.  Dywedodd yr Arweinydd fod angen i'r Cyngor weithio'n well gyda'r sector preifat oherwydd y trafferthion ariannol yr oedd y Cyngor yn eu hwynebu.

§  Croesawodd y Cynghorydd Cocks yr adroddiad a oedd yn canolbwyntio ar fynd i'r afael ag ymddygiad gwrthgymdeithasol a throseddu.

§  Cyfeiriodd y Cynghorydd Hourahine at y ddadl GDMC a fyddai'n cael ei thrafod yn y cyngor, yn dilyn y Pwyllgor Craffu, ac roedd yn gobeithio y byddai aelodau'n manteisio ar y cyfle i ddarganfod beth oedd yn digwydd yn y ddinas.

§  Cyfeiriodd y Cynghorydd Reynolds at ganfyddiad o ran troseddu yng Nghasnewydd a darparu data go iawn yn hytrach na thystiolaeth anecdotaidd.  Roedd lefelau plismona wedi’u cwtogi, ac roedd troseddau ar gynnydd. Fodd bynnag, amlinellodd yr adroddiad sut y byddai'r Cyngor yn gweithredu a fyddai'n gwella canol y ddinas.

§  Awgrymodd y Cynghorydd Evans fod Aelodau Cabinet yn mynd am dro o amgylch canol y ddinas i ddeall y pryderon a godwyd.

§  Soniodd y Cynghorydd Morris fod ofn ar drigolion i fynd i'r ddinas yn ystod y dydd oherwydd bod pobl yn gofyn am arian.  Roedd yn credu bod y ddinas yn ei chael hi'n anodd, a bod angen i Gynghorwyr weithio yn un i wella'r ddinas.

§  Deallodd y Cynghorydd Clarke y pwyntiau a wnaed ond cyfeiriodd hefyd at agweddau cadarnhaol.  Roedd y Cynllun Creu Lleoedd yn destun ymgynghoriad, ar gyfer trigolion a busnesau ac roedd yn annog pawb i gymryd rhan a bod yn rhan o newid.

§  Diolchodd y Cynghorydd Corten i’r swyddogion a ddaeth â hyn i’r Pwyllgor Craffu Perfformiad, Partneriaethau ac am eu gwaith caled a soniodd am agweddau cadarnhaol pobl sy'n ymweld â'r ddinas i gael blas ar y gerddoriaeth a lleoliadau eraill gyda’r nos yn rheolaidd.

§  Gwnaeth y Cynghorydd Thomas y sylw fod y ddinas wedi newid ers symud yma yn 2002 ond ei bod yn teimlo'n ddiogel.  Y Cynghorydd Thomas hefyd oedd cadeirydd y Pwyllgor Trwyddedu ac roedd yn ymwybodol o'r materion a godwyd drwy'r sianel honno. Dymunai'r Cynghorydd Thomas atgoffa trigolion y dylid rhoi gwybod i'r heddlu am unrhyw weithgaredd troseddol gan ei bod yn hanfodol bwysig cofnodi a mynd i'r afael â'r materion hyn. Roedd Casnewydd yn adnodd gwerthfawr ac ychwanegodd mai'r maes twf mwyaf o ran troseddu oedd dwyn o siopau nid goleuadau stryd gwael.

§  Soniodd y Cynghorydd Marshall fod yr adroddiad yn gadarnhaol a soniodd am bwysigrwydd gweithio gyda phartneriaid. Roedd lleoedd fel y farchnad Dan Do, y ganolfan hamdden, a'r Gyfnewidfa ?d yn rhan o ddeinameg newydd, ac roedd y Cyngor yn rhan o ddigwyddiadau anhygoel fel Pride yn y 'Port a’r ?yl Fwyd; roedd llawer o ddigwyddiadau am ddim, ac roedd hyn yn bwysig iawn fel y gallai pawb gymryd rhan, ac roedd ymwelwyr yn cael eu denu i'r ddinas.

§  Adlewyrchodd y Cynghorydd Horton mai rhan o'r her i fusnesau bach oedd cystadlu â chystadleuwyr byd-eang.

§  Soniodd y Cynghorydd Sterry fod Cwmbrân a Spytty yn ffynnu.

§  Dywedodd y Cynghorydd Spencer ei fod yn defnyddio canol y ddinas yn rheolaidd ac nad oedd yn wynebu unrhyw drafferth.

§  Ychwanegodd y Cynghorydd Screen fod yr adroddiad yn cynnwys cynllun i fynd i'r afael â phroblemau canol y ddinas.

§  Dywedodd y Cynghorydd Hussain ei bod yn ymweld â mosg lleol yng nghanol y ddinas yn rheolaidd gyda'i merch yng nghyfraith tua 10pm a’i bod bob amser yn teimlo'n ddiogel.

§  Pwysleisiodd y Cynghorydd Mogford yn rhinwedd ei rôl yn Faer, ei fod wedi cael gwahoddiad i lawer o ddigwyddiadau yng nghanol y ddinas ac roedd y positifrwydd yn galonogol. Roedd cyfrifoldeb ar yr holl aelodau etholedig i hyrwyddo'r ddinas. Er bod problemau, roedd yn rhaid i'r Cyngor symud ymlaen, a gellid mesur y cynlluniau hyn i weld beth y gellid ei gyflawni.  Bu'n rhaid i'r Cyngor ddysgu rheoli problemau fel rhan o dwf y ddinas.

§  Soniodd yr Aelod Llywyddol fod rhoi’r Cynllun Diogelach ar waith yn ffordd hyfyw o symud ymlaen.

Penderfynwyd:

Cymeradwyodd a mabwysiadodd y Cyngor Asesiad Anghenion Strategol Cymunedol Casnewydd Ddiogelach a Chynllun Diogelwch Cymunedol sydd ynghlwm â'r adroddiad hwn.