Agenda item

Cyflwynodd yr Arweinydd yr adroddiad oedd yn cadarnhau, dan Ddeddf Cydraddoldeb (2010), fod gofyn i’r Cyngor adrodd yn flynyddol ar y cynnydd a wnaeth yn erbyn yr amcanion cydraddoldeb strategol sydd yn eu CynllunCydraddoldeb Strategol. Mae Deddf Cydraddoldeb hefyd yn mynnu bod awdurdodau lleol yn cyhoeddi data am gydraddoldeb staff, ac y mae manylion hyn yn yr adroddiad 

Cadarnhaodd yr Arweinydd mai dyma’r pedwerydd Adroddiad Blynyddol a’r un olaf am gynnydd a osodir allan yn y CynllunCydraddoldeb Strategol am 2016/2020 a gymeradwywyd gan y Cyngor yn 2016.  Mae CynllunCydraddoldeb Strategolnewydd y Cyngor wedi ei dderbyn gan y Cabinet a chytuno arno yn y cyfarfod ym mis Gorffennaf ac fe’i cyhoeddir ar wefan y Cyngor.

Esboniodd yr Arweinydd, ers gweithredu’r CynllunCydraddoldeb Strategol blaenorol yn 2016, fod y Cyngor wedi adeiladu ar eu hymrwymiad cryf i weithio mewn partneriaeth, ac wedi ymwneud â’r staff, wedi ymgynghori â rhanddeiliaid allanol ac wedi ymwneud mwy â’r gymuned. Defnyddiwyd mesurau’r naw Amcan Cydraddoldeb i ddangos llwyddiannau yn ogystal â nodi lle i wella. Yr oedd yr Arweinydd yn falch o gadarnhau fod newidiadau wedi eu gwneud a bod y llwybr ymlaen yn edrych yn dda, ac o ddysgu’r gwersi hyn, gall y Cyngor symud ymlaen yn gadarnhaol.

Yr oedd yr adroddiad yn cynnwys uchafbwyntiau o’r flwyddyn a aeth heibio, ac yn eu mysg:

• Cyflwynwyd y Cynllun Prentisiaeth yn llwyddiannus ac yr oedd CDC yn rownd derfynol gwobr Cyflogwr Hyfforddi’r Flwyddyn yr ACT yn 2019;
• Sefydlwyd ‘Cyfarfod Dinasyddion yr UE’ a gweithiodd y Cyngor mewn partneriaeth â mudiadau’r trydydd sector yn ogystal â chymunedau lleol yr UE i ddatblygu gwaith yn  y maes hwn;
• Rhoi’rRhwydwaith B.A.M.E. ar waith, sydd yn parhau i adeiladu a gwella, er mwyn sicrhau bod lleisiau Duon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig yn cael eu clywed mewn penderfyniadau;
• Mae’r ‘Academi Ddysgu Seiliedig ar Waith’ wedi creu clybiau swyddi, cyrsiau hyfforddi a darpariaeth hyfforddi unswydd 13-wythnos i gefnogi pobl ifanc sy’n chwilio am waith;
• Cymrydrhan yn ‘Rhaglen Dinasoedd Cynhwysol’ Prifysgol Rhydychen – cyfnewid gwybodaeth am gymunedau mudol;
• Dathloddcynllun Lighthouse 55+ i bobl h?n ei ben-blwydd cyntaf, gan gefnogi dros 250 o bobl eleni ;
• Adsefydlwydnaw o deuluoedd (40 o bobl) dan Gynllun Adsefydlu Pobl Fregus;
• Yr oedd gwaith paratoi yn 2019/20 ar gyfer y cynllun tai gyda chefnogaeth i chwech o bobl ifanc ddigartref wedi agor y llwybr i’r cynllun agor yn gynnar yn 2020/21. Yr oedd hyn yn bosib yn unig diolch i’r gweithio gwych mewn partneriaeth dan dimau a phartneriaid fel Cartrefi Dinas Casnewydd a Llamau;
• Cwblhaodd y Cyngor ei ymgynghoriad statudol ar Strategaeth Hygyrchedd Ysgolion, sydd â’r nod o wella ac uwchraddio cyfleusterau mynediad i ysgolion yng Nghasnewydd;
• Mae gwaith datblygu i hyrwyddo’r iaith Gymraeg mewn cymunedau lleiafrifol ledled Casnewydd wedi cynyddu, diolch i Swyddog Polisi unswydd, a recriwtio Swyddog Hyrwyddo’r Iaith Gymraeg;
• Mae’rCyngor wedi parhau â’i ymrwymiad i ddatblygu Aelodau Etholedig sy’n Bencampwyr, gydag arweinwyr ar Hil, LGBTQ+, Anabledd a Nam, a’r Iaith Gymraeg, gan godi proffil gwaith cydraddoldeb trwy’r flwyddyn yn y Cyngor.

Cadarnhaodd yr Arweinydd fod yr Adroddiad Blynyddol wedi ei adolygu’n ddiweddar gan y Pwyllgor Craffu, ac y mae eu sylwadau yn yr adroddiad. Un o’r materion a godwyd oedd dadansoddi’r data am weithlu’r Cyngor, sy’n nodi meysydd allweddol ar gyfer gwella. Ymdrinnir â hyn yng Nghynllun Cydraddoldeb Strategol 2020/2024, ynghyd a gwaith cyson ar yr ymrwymiad i weithlu cynrychioliadol a recriwtio a chadw o blith grwpiau a dangynrychiolir. 

Gwahoddodd yr Arweinydd yr Aelod Cabinet dros Gymuned ac Adnoddau i roi sylwadau, ac ategodd sylwadau’r Arweinydd fod y gwaith hwn yn cael ei wneud nid yn unig i dicio bocsys, ond ei fod yn dangos ymrwymiad y Cyngor i ddiwylliant gweithle ac agwedd at gyflwyno gwasanaethau sydd yn rhoi gwerth ar gynhwysiant ac amrywiaeth.

Gwahoddodd yr Arweinydd gydweithwyr y Cabinet i roi sylwadau:

Dywedodd y Cynghorydd Rahman fod y Cyngor yn un o’r ychydig awdurdodau lleol sydd yn mynd ati i dacli hiliaeth systemig, ac adleisiodd y pwynt mai gwaith ar y gweill yw hyn, a bod mwy i’w wneud eto i wella materion fel tlodi a chynhwysiant.

Ategodd y Cynghorydd Davies hyn, gan nodi hefyd fod yn rhaid gweithredu’r ddyletswydd gymdeithasol-economaidd erbyn 2021 a bod yn rhaid i bob penderfyniad gymryd i ystyriaeth yr effaith ar y trigolion; bydd y gwaith hwn yn sicrhau y gall y Cyngor gyflawni’r ddyletswydd honno.

Gofynnwydi’r Cabinet :

i)                 gymeradwyo’radroddiad a,

ii)                chytunoi’w gyhoeddi ar wefan y Cyngor

Penderfyniad:

Pleidleisiodd y Cabinet a chymeradwyo’r adroddiad yn unfrydol a chytuno i’w gyhoeddi ar wefan y Cyngor i sicrhau bod y Cyngor yn dal i gydymffurfio â’i oblygiadau statudol.