Agenda item

Cwyn camymddwyn - Adroddiad Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru - Rhif yr Achos 202001914

Cofnodion:

Dywedodd y Cadeirydd fod argymhelliad wedi'i wneud ym mhapurau'r adroddiad yn yr agenda, ond mater i'r pwyllgor oedd dilyn yr argymhelliad hwnnw ai peidio, ar ôl trafodaeth gan y pwyllgor.

Gofynnodd y Cadeirydd i'r Swyddog Monitro a oedd unrhyw beth y tu allan i'r papurau ar yr agenda yr oedd angen i'r pwyllgor fod yn ymwybodol ohono.

Cadarnhaodd y Swyddog Monitro mai pwrpas cyfarfod y pwyllgor heno oedd ystyried adroddiad Ymchwiliad yr Ombwdsmon ac ystyried a oedd achos i'w ateb mewn perthynas â’r honiad am dorri'r cod. Fodd bynnag, mae'n well peidio â rhagfarnu'r canlyniad ar hyn o bryd. Roedd angen i'r pwyllgor ystyried adroddiad yr Ombwdsmon a'r argymhellion gan y swyddog Monitro a phenderfynu a oedd angen iddo fynd i wrandawiad terfynol.  Nid oedd yn rhaid i'r Pwyllgor ddilyn argymhellion na chasgliadau adroddiad yr Ombwdsmon ac adroddiad y Swyddogion Monitro ond gallai wneud ei benderfyniad terfynol ei hun. Fodd bynnag, roedd angen gwneud penderfyniad terfynol ynghylch a oedd angen gwrandawiad terfynol.

Atgoffodd y Cadeirydd y pwyllgor ei fod, fel Cadeirydd, yn cael 2 bleidlais- un fel aelod o'r pwyllgor, ac os byddai yna bleidleisiau cyfartal, un bleidlais i dorri’r ddadl.

Gofynnodd y Cadeirydd i aelodau'r pwyllgor siarad ar adroddiad yr Ombwdsmon a'r ymchwiliad ynghylch yr honiadau honedig. 

 

Trafodaeth:

 

Cadarnhaodd Mr Watkins ei fod wedi darllen adroddiad yr Ombwdsmon a chymeradwyo'r argymhellion yn llawn. Roeddent hefyd yn teimlo y dylai symud ymlaen i wrandawiad terfynol a dylai'r Cynghorydd dan sylw roi tystiolaeth yn y gwrandawiad hwnnw.

Dywedodd Dr Worthington fod yr adroddiad a'r papurau eglurhaol yn dda iawn ac yn gyfrif trylwyr iawn. Teimlai Dr Worthington ei fod wedi codi llawer o gwestiynau yr oedd angen i'r Pwyllgor eu profi a derbyn atebion iddynt. 

Eglurodd y Cynghorydd Wilcox wrth y Pwyllgor eu bod wedi ymuno â'r cyngor ochr yn ochr â'r Cynghorydd Fouweather yn 2004 ac yn yr amser hwnnw ychydig iawn o achlysuron lle mae hyn wedi digwydd. Cytunodd y Cynghorydd Wilcox y dylai'r achos hwn fynd ymlaen i wrandawiad llawn. 

Dywedodd Ms Britton eu bod wedi darllen yr adroddiadau'n drylwyr a'i bod yn cytuno'n llwyr â'r argymhellion. Dywedodd Ms Britton bod ganddi ddiddordeb arbennig yng nhystiolaethau'r recordiadau gan fod yr Ombwdsmon wedi gwrando ar y recordiadau ac y bydden nhw'n eithaf diddorol i'w clywed. Cytunodd Ms Britton y dylai'r achos fynd i wrandawiad llawn.

Cytunodd Mr Morgan fod y recordiadau yn ddiddorol iawn a bod tystiolaeth gref i fwrw ymlaen i wrandawiad terfynol. Roedd Mr Morgan hefyd yn cefnogi'r argymhelliad yn llawn.

Dywedodd Mr Davies ei fod wedi darllen yr adroddiad yr oedd yn teimlo oedd yn gynhwysfawr iawn. Cytunodd Mr Davies fod angen i'r mater fynd ymhellach.

Dywedodd y Cynghorydd Fouweather ei fod wedi darllen yr adroddiad ac wedi cytuno mai gwrandawiad oedd y ffordd gywir ymlaen.

Dywedodd y Cynghorydd Hourihane fod y Cynghorydd wedi cyfaddef ei gweithredoedd a'i bod wedi ymddiheuro felly ni ddylai fod angen i'r gwrandawiad fod yn rhy hir. Roedd hefyd yn dibynnu ar ba liniaru a benderfynir.

 

Camau Gweithredu:

 

·         Cynigiodd y Cadeirydd fod ar y golwg cyntaf achos o dorri'r Cod Ymddygiad Aelodau ac y dylai'r achos hwn fynd ymlaen i wrandawiad llawn.

·         Dylid gwahodd y Cynghorydd dan sylw naill ai'n bersonol neu gyflwyno ei thystiolaeth yn ysgrifenedig.

·         Cafodd y cynnig hwn ei eilio a'i basio yn unfrydol gan y Pwyllgor. 

·         Dyddiad gwrandawiad i'w drefnu gan y Swyddog Gwasanaethau Democrataidd a'r Swyddog Monitro cyn gynted â phosibl.

Dywedodd y Cynghorydd Fouweather wrth y Swyddog Monitro y gallai'r Cynghorydd dan sylw fod eisiau cymryd cyngor cyfreithiol ac i rywun ei chynrychioli, ond gall hyn gymryd amser, ac roedd angen ystyried hyn cyn pennu unrhyw ddyddiad cyfarfod.

Cytunodd y Swyddog Monitro a nododd fod copi o'r protocol gwrandawiad ynghlwm wrth yr agenda. Trafodwyd y byddai'n fis i 6 wythnos o leiaf i hysbysu'r Cynghorydd dan sylw, gwirio am dystion a oedd angen iddynt fod yn bresennol felly roedd angen o leiaf mis i wneud hyn. Pe bai angen gohirio hyn, byddai angen i hyn ddod i'r Pwyllgor Safonau. Y broblem arall oedd bod angen i'r gwrandawiad fod yn wrandawiad o bell i ddigwydd ar Teams.

Cytunodd y Cadeirydd gymryd y wybodaeth hon i ystyriaeth ac efallai edrych ar ddechrau mis Medi i bennu dyddiad gwrandawiad yn briodol. 

Dywedodd y Swyddog Monitro y byddai'r Cynghorydd dan sylw a'r Ombwdsmon yn cael eu hysbysu yn dilyn y cyfarfod hwn o ran y canlyniad. 

Gofynnodd Ms Britton y cwestiwn mai ar ôl eistedd ar y pwyllgor am 8 mlynedd a'r gwrandawiad hwn oedd y cyntaf o'i natur, diwedd tymor Ms Britton ym mis Hydref 2021 ac roedd hi am i'r Pwyllgor fod yn ymwybodol o hyn ac eisiau nodi hyn. 

Dywedodd y Swyddog Monitro y byddai'r gwrandawiad yn cael ei gynnal ymhell cyn mis Hydref 2021 ac y byddai Ms Britton yn dal i fod yn ei swydd ar yr adeg honno, felly does gan hyn ddim goblygiadau i'r gwrandawiad.