Agenda item

Yr eitem nesaf a gyflwynodd yr Arweinydd oedd diweddariad ar Gofrestr Risg Gorfforaethol y Cyngor ar gyfer diwedd Chwarter Un (1 Ebrill 2022 hyd 30 Mehefin 2022).

Gofynnwyd i aelodau'r Cabinet ystyried cynnwys yr adroddiad hwn a pharhau i fonitro'r risgiau hyn a'r camau a oedd yn cael eu cymryd i fynd i'r afael â'r risgiau a nodwyd.

Roedd Polisi Rheoli Risg a Chofrestr Risg Gorfforaethol y Cyngor yn galluogi'r weinyddiaeth hon a swyddogion i nodi, rheoli a monitro'n effeithiol y risgiau hynny a allai ein hatal rhag cyflawni ein blaenoriaethau strategol a chyflawni ein dyletswyddau statudol fel awdurdod lleol.

Byddai Adroddiad Risg Chwarter Un hefyd yn cael ei gyflwyno i Bwyllgor Llywodraethu ac Archwilio'r Cyngor ar ddiwedd mis Medi 2022 i adolygu proses rheoli risg a threfniadau llywodraethu'r Cyngor.

Ar ddiwedd chwarter un roedd gan y Cyngor 44 o risgiau wedi'u cofnodi ar draws wyth maes gwasanaeth y Cyngor.

Roedd y risgiau hynny yr ystyriwyd eu bod yn achosi'r risg fwyaf sylweddol o ran cyflawni Cynllun Corfforaethol a gwasanaethau'r Cyngor yn cael eu huwchgyfeirio i'w monitro ar Gofrestr Risg Gorfforaethol y Cyngor.
 

Ar ddiwedd chwarter tri roedd 16 o risgiau wedi'u cofnodi ar y Gofrestr Risg Gorfforaethol.

·        Wyth Risg Ddifrifol (15 i 25);

·        Wyth Risg Fawr (saith i 14);

O gymharu â chwarter pedwar, nid oedd unrhyw risgiau newydd nac/neu risgiau wedi'u huwchgyfeirio, ac nid oedd yr un risg wedi cau.

Roedd pedair risg ar ddeg yn dal ar yr un sgôr â chwarter 4 2021/22.

Cynyddodd un sgôr risg, a gostyngodd un sgôr risg ar y Gofrestr Risg Gorfforaethol.

Bu newid yng Nghyfeiriad y Sgôr Risg.

Cydbwyso Cyllideb Tymor Canolig y Cyngor (sgôr risg wedi cynyddu o naw i 12) - Cafodd y Cynllun Ariannol Tymor Canolig ei ddiweddaru'n ddiweddar am y tro cyntaf ers pennu cyllideb refeniw 2022/23.
 

Oherwydd yr argyfwng chwyddiant presennol, roedd hi'n amlwg y byddai pwysau o ran costau'n cynyddu'n sylweddol o gymharu â'r rhagdybiaethau gwreiddiol.

Rhagwelwyd y byddai cynnydd sylweddol mewn cyflogau, costau ynni a gwasanaethau a gomisiynir. Yn ogystal â hynny, nododd gwasanaethau bwysau mewn nifer o feysydd, yn enwedig y rhai hynny a oedd yn gysylltiedig â'r galw a'r capasiti o fewn gwasanaethau.

Roedd y tybiaethau cyllido'n dal i fod yr un peth i raddau helaeth, ac felly roedd potensial am fwlch sylweddol yn y gyllideb.

Byddai'n heriol iawn mynd i'r afael â'r bwlch hwn yn y gyllideb, yn enwedig ac ystyried faint o arbedion a oedd eisoes wedi'u nodi a'u sicrhau yn y blynyddoedd cynt.

Pandemig Covid-19 (gostwng sgôr risg o 16 i 12) - Er bod Covid yn dal i achosi risg ac yn cael ei fonitro drwy gr?p GOLD strategol y Cyngor, roedd yr effaith gyffredinol ar wasanaethau wedi gostwng.
 

Ar ddiwedd Chwarter 1 gostyngwyd y risg i adlewyrchu hyn, ond roedd yr effaith ar absenoldeb staff yn dal i gael ei monitro.

Sylwadau Aelodau'r Cabinet:

§  Cyfeiriodd y Cynghorydd Batrouni at y risg seiberddiogelwch, a oedd wedi'i hamlinellu yn yr adroddiad yn goch. Roedd hyn yn destun pryder ar draws y DU, ac roedd y Cyngor felly'n ceisio lleihau'r risgiau. Roedd adolygiad allanol yn cael ei gynnal gan Archwilio Cymru ac roedd sylw'n cael ei roi i weithdrefnau mewnol, gan weithio'n agos gyda'r Cydwasanaethau Adnoddau TG. Cytunai'r Arweinydd â'r sylwadau, ac roedd wedi'i sicrhau bod y swyddogion yn gwneud popeth i liniaru'r risgiau hyn.

Penderfyniad:

Bod y Cabinet wedi ystyried cynnwys diweddariad chwarter un y Gofrestr Risg Gorfforaethol.